193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunun 65 inci maddesinde serbest meslek kazancının tarifi yapılmış yine aynı kanunun 66 inci maddesin de serbest meslek erbablarının kimler olduğu detaylı olarak açıklanmıştır.
Bizim makalemizin konusunu serbest meslek kazancı elde eden mükelleflerin daire şeklinde satın aldığı ve iş yeri olarak kullanılacak olan bina için kesilen faturadaki KDV’ nin, buraya yapılan tamir bakım, ısıtma, aydınlatma vb. giderlerin serbest meslek kazancının tesbitinde gider olarak dikkate alıp alınmayacağı oluşturmaktadır.
Katma Değer Vergisi Kanunu Uygulaması Yönünden :
3065 sayılı KDV Kanununun 29/1-a maddesinde; mükelleflerin yaptıkları vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden bu Kanun’da aksine hüküm olmadıkça faaliyetlerine ilişkin olarak kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla hesaplanarak düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen Katma değer vergisini indirebilecekleri, aynı maddenin üçüncü bendinde ise indirim hakkının vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu takvim yılı aşılmamak şartıyla ilgili vesikaların kanuni defterlere kaydedildiği vergilendirme döneminde kullanılacağı belirtilmiştir.
Aynı Kanunun “İndirilemeyecek Katma Değer Vergisi” başlıklı 30/d maddesinde; “Gelir ve Kurumlar Vergisi kanunlarına göre kazancın tespitinde indirimi kabul edilmeyen giderler dolayısıyla ödenen katma değer vergisi ” nin indirilemeyeceği hüküm altına alınmıştır.
Yine aynı Kanunun “İndirimin belgelendirilmesi” başlıklı 34 üncü maddesinde;
“1. Yurt içinden sağlanan veya ithal olunan mal ve hizmetlere ait Katma Değer Vergisi, alış faturası veya benzeri vesikalar ve gümrük makbuzu üzerinden ayrıca gösterilmek ve bu vesikalar kanuni defterlere kaydedilmek şartıyla indirilebilir.
2.Katma Değer Vergisinin fatura ve benzeri vesikalarda ayrıca gösterilmesine gerek görülmeyen işlemlerde vergi indiriminin nasıl belgelendirileceği Maliye ve Gümrük Bakanlığınca tespit olunur.”Hükmüne yer verilmiştir.
Buna göre, mesleki faaliyet çerçevesinde iş yeri olarak kullanılacak bina alımında ödenen KDV ile bu taşınmaza ilişkin olarak yapılan tamirat, tadilat, mefruşat vb. gibi giderler için yüklenilen KDV nin, faturada ayrıca gösterilmesi ve vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu takvim yılı aşılmamak şartıyla faturanın kanuni defterlere kaydedildiği vergilendirme döneminde indirim konusu yapılması mümkün bulunmaktadır.
Gelir Vergisi Kanunu Uygulaması Yönünden:
193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunun 68 inci maddesinin 1 inci fıkrasında; “Mesleki kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için ödenen genel giderler (İkametgahlarının bir kısmını iş yeri olarak kullananlar, ikametgah için ödedikleri kiranın tamamı ile ısıtma ve aydınlatma gibi diğer giderlerin yarısını indirebilirler. İş yeri kendi mülkü olanlar kira yerine amortismanı, ikametgahı kendi mülkü olup bunun bir kısmını iş yeri olarak kullananlar amortismanın yarısını gider yazabilirler.)” hükmüne yer verilmiştir.
Diğer taraftan, 213 Sayılı Vergi Usul Kanununun “Amortisman Mevzu” başlıklı 313 üncü maddesinin 1 inci fıkrasında; “İşletmede bir yıldan fazla kullanılan ve yıpranmaya, aşınmaya veya kıymetten düşmeye maruz bulunan gayrimenkullerle 269’uncu madde gereğince gayrimenkul gibi değerlenen iktisadi kıymetlerin, alet, edevat, mefruşat, demirbaş ve sinema filmlerinin birinci kısımdaki esaslara göre tespit edilen değerinin bu Kanun hükümlerine göre yok edilmesi amortisman mevzunu teşkil eder.” açıklamalarına yer verilmiştir.
Aynı Kanunun 262 inci maddesinde de; “Maliyet bedeli, iktisadi bir kıymetin iktisap edilmesi veyahut değerinin artırılması münasebetiyle yapılan ödemelerle bunlara bağlı bilumum giderlerin toplamını ifade eder.” denilmiştir.
Buna göre ;
Kendisine ait bir binayı
- Sadece işyeri kullananlar amortisman, ısıtma, aydınlatma giderlerinin tamamını
- Hem işyeri hemde konut olarak kullananlar amortismanın yarısını, ısıtma, aydınlatma giderlerinin Yarısını
Başkasına ait bir binayı (Kiralanan )
- Sadece işyeri kullananlar kira giderinin, ısıtma, aydınlatma giderlerinin tamamını
- Hem işyeri hemde konut olarak kullananlar kira giderinin tamamını, ısıtma, aydınlatma giderlerinin yarısını
